زمینه‌های انابه (قرآن)اسباب و زمینه هایی وجود دارند که باعث می شوند انسان به درگاه الهی رجوع کند و در مقام توبه قرار بگیرد. ۱ - اطمینانیاد خداوند برای بنده ایجاد اطمینان قلبی می کند و همین فراهم آورنده زمینه انابه است. ...قل ان الله یضل من یشآء ویهدی الیه من اناب(...بگو در حقیقت خداست كه هر كس را بخواهد بى‌راه مى گذارد و هر كس را كه (به سوى او) بازگردد به سوى خود راه مى نمايد.)الذین ءامنوا وتطمـئن قلوبهم بذکر الله...(همان كسانى كه ایمان آورده اند و دلهايشان به ياد خدا آرام مى گيرد آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى يابد.) ۲ - امیدامید به مغفرت و رحمت الهی ، زمینه ساز بازگشت انسان به درگاه الهی است. قل یـعبادی الذین اسرفوا علی انفسهم لاتقنطوا من رحمة الله ان الله یغفر الذنوب جمیعا انه هو الغفور الرحیم (بگو اى بندگان من كه بر خويشتن زیاده روی روا داشته ايد از رحمت خدا نوميد مشويد در حقيقت خدا همه گناهان را مى آمرزد كه او خود آمرزنده مهربان است.) وانیبوا الی ربکم... (به سوى پروردگارتان بازگرديد و تسلیم او شويد.) ۳ - ایمان۳.۱ - ایمان به خدا زمینه بازگشتایمان به خدای متعال، باعث می شود که انسان هر آن روی به سوی خالقش بیاورد. ...قل ان الله یضل من یشآء ویهدی الیه من اناب (و كسانى كه کافر شده اند مى گويند چرا از جانب پروردگارش معجزه ای بر او نازل نشده است بگو در حقيقت خداست كه هر كس را بخواهد بى‌راه مى گذارد و هر كس را كه (به سوى او) بازگردد به سوى خود راه مى نمايد.) الذین ءامنوا...(همان كسانى كه ايمان آورده اند و دلهايشان به ياد خدا آرام مى گيرد آگاه باش كه با ياد خدا دلها آرامش مى يابد.) ۳.۲ - کارساز نبودن هیچ نیرویی جز خداوندهیچ نیرویی جز خداوند نمی تواند انسان را موفق بسازد تا زمینه انابه به درگاه وی را آماده سازد و این نمی شود مگر با ایمان به این نیروی الهی. ...وما توفیقی الا بالله علیه توکلت والیه انیب (توفيق من جز به (يارى) خدا نيست بر او توکل كرده ام و به سوى او بازمى گردم.) ۴ - ایمان به ربوبیت الهیاعتقاد به الوهیت و رب بودن خداوند هم از عوامل بازگشت به سوی ایشان است. ...ذلکم الله ربی علیه توکلت والیه انیب (و در باره هر چيزى اختلاف پيدا كرديد داوريش به خدا (ارجاع مى‌گردد) چنين خدايى پروردگار من است بر او توكل كردم و به سوى او بازمى گردم.).. ربنا علیک توکلنا و الیک انبنا...(اى پروردگار ما بر تو اعتماد كرديم و به سوى تو بازگشتيم و فرجام به سوى توست.) ۵ - سختیآسیبها و مشکلاتی که در زندگی برای آدمی پیش می آید زمینه توبه و رجوع انسان به درگاه خداوند را آماده می کند. واذا مس الناس ضر دعوا ربهم منیبین الیه...(و چون مردم را زیانی رسد پروردگار خود را در حالى كه به درگاه او توبه مى كنند مى خوانند و آنگاه كه از جانب خود رحمتى به آنان چشانيد بناگاه دسته اى از ايشان به پروردگارشان شرک مى‌آورند.) واذا مس الانسـن ضر دعا ربه منیبا الیه...(و چون به انسان آسيبى رسد پروردگارش را در حالى كه به سوى او بازگشت كننده است مى خواند ...) ۶ - علم به خطاتوجه انسان به خطای خویش و آگاهی از آن، او را آماده میکند تا به پیشگاه خداوند رفته و انابه نماید. ...وظن داود انما فتنه فاستغفر ربه وخر راکعا واناب (...و داوود دانست كه ما او را آزمايش كرده ايم پس از پروردگارش آمرزش خواست و به رو درافتاد و توبه كرد.) ولقد فتنا سلیمـن والقینا علی کرسیه جسدا ثم اناب (و قطعا سلیمان را آزموديم و بر تخت او جسدى بيفكنديم پس به توبه باز آمد .)قال رب اغفر لی.. (گفت پروردگارا مرا ببخش و ملكى به من ارزانى دار كه هيچ كس را پس از من سزاوار نباشد در حقيقت تويى كه خود بسيار بخشنده اى.) ۷ - پانویس
۸ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۴، ص۴۲۸، برگرفته از مقاله «زمینه‌های انابه» رده‌های این صفحه : توبه | موضوعات قرآنی
|